در جلسه دوم مراجعه به کلینیک ارتودنسی اصفهان و آغاز درمان ارتودنسی و بعد از نصب براکتها بر روی دندانها آموزش بهداشت به عنوان مهم ترین وظیفه درمانجو آغاز می شود لازم است که تمامی نکات بهداشتی در مورد نحوه مسواک زدن در ارتودنسی و سایر اصول بهداشت دهان کاملاً برای درمانجو و والدین او توضیح داده شده و به صورت کتبی نیزدر اختیار او قرار میگیرد.
صحت محتوا مورد تایید است
با توجه به اهمیت محتوای حوزه سلامت، شایان ذکر است که این محتوا توسط دکتر کامران دوامی نوشته شده است و هیچ گونه دخل و تصرفی در آن نشده است.
اما اهمیت مسواک زدن در دوران ارتودنسی برای حفظ سلامت دندانها و همچنین جلوگیری از بیماریهای لثهای بسیارمهم است.
اهمیت بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی
در این جلسه برای بیمار توضیح داده میشود که تجمع خوردههای غذا بر روی براکتها و نواحی اطراف آنها میتواند باعث ایجاد پوسیدگی های دندانی و بیماریهای لثهای شود. لذا اولین و مهمترین وظیفه درمانجو انجام بهداشت دهانی و مسواک زدن بعد از هر وعده غذایی میباشد.لازم است بعد ازهر بار غذا خوردن حداقل روزی سه بار از یک مسواک معمولی با خمیر دندان برای تمیزکردن تمام سطوح دندانی و اطراف براکت ها استفاده شود.
مسواک مناسب ارتودنسی چه نوع مسواکی میباشد؟
لازم است توضیح داده شود که مسواک معمولی که قبل از آغاز درمان نیز مورد استفاده قرار میگرفته است برای رعایت بهداشت دهان کافیست و نیازی به عوض کردن مسواک و تهیه انواع گران قیمت مخصوص ارتودنسی نمی باشد.
نکات ضروری مسواک زدن در دوران ارتودنسی
مهم ترین عامل در حفظ بهداشت دهان برای مسواک زدن استفاده کردن از یک مسواک عادی و تمیز کردن تمامی سطوح دندان میباشد که این کار به طور متوسط 5 دقیقه زمان نیاز دارد. از این رو میتوان گفت اولین مرحله در مسواک زدن نه نوع مسواک یا انواع خمیر دندان بلکه زمان مسواک زدن میباشد که باید حداقل ۵ دقیقه به طول کشیده و در این مدت تمام سطوح دندانی و براکتها تمیز شود.
مسواک باید با خمیر دندان و با حرکات رند یا گرد در اطراف تمامی براکتها حرکت داده شود تا بدین وسیله تمامی سطوح دندانی تمیز شده و هیچگونه خورده غذایی در اطراف براکتها و یا سیمها باقی نماند. نکته بسیار قابل توجه درمورد مسواک زدن در دوران ارتودنسی تمیز کردن شیار لثه ای میباشد. محل اتصال دندانها به لثهها یک شیار کوچک با عمق بسیار کمی دارد که خردههای غذا در آن ناحیه تجمع پیدا میکنند.
از این رو تمیز کردن شیار لثه ای محل اتصال دندان به لثهها باید به وسیله ی حرکات گرد یا رند آرام مسواک تمیز گردد و این کار کاملا در تمامی سطوح دندانی انجام شود. امروزه در داروخانهها انواعی از مسواکها برای افزایش سطح بهداشت دهان وجود دارد که ممکن است مورد توجه قرار بگیرد. از جمله سوالاتی که همیشه در دوران ارتودنسی از متخصص پرسیده میشود.
آیا امکان استفاده از مسواکهای برقی در دوران ارتودنسی هست؟
به طور خلاصه میتوان گفت که در نهایت مسواک برقی و یا مسواک دستی هیچگونه برتری نسبت به همدیگر نداشته و تمیز کردن سطوح دندانها به وسیله هر دو به یک اندازه قابل استفاده میباشد. نکته مهم در استفاده از هرگونه مسواک عادی یا برقی برای تمیز کردن سطوح دندانی زمان مسواک است و انجام تمامی حرکاتی که میتواند تمامی خورده های غذا را از اطراف براکتها و خصوص شیار لثه ای پاک کند.
اهمیت مسواک بین دندانی در ارتودنسی
انواعی از مسواک های بین دندانی وجود دارد که به راحتی میتواند از ناحیه بالای سیم عبور کرده و نواحی بین دندانی را همچون نخ دندان های معمولی تمیز کند استفاده از مسواک های بین دندانی به عنوان یک روش کمکی برای افزایش بهداشت دهان و دندان بسیار اهمیت دارد و پیشنهاد میشود حتماً مورد استفاده قرار بگیرد.
در مطب ما در جلسه دوم و بعد از نصب براکت ها بر روی دندانها نحوه استفاده از مسواکهای بین دندانی نیز آموزش داده میشود تا بیمار به خوبی بداند چگونه میتواند از آنها برای افزایش سطح بهداشت دهان خود استفاده کرده از بیماریهای لثه ای همچنین پوسیدگیهای بین دندانی جلوگیری کند. از جمله نکات دیگری که در مورد بهداشت دهان مورد توجه قرار میگیرد امکان استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن نواحی بین دندانی میباشد.
آیا در دوران ارتودنسی میتوانیم از نخ دندان استفاده کنیم ؟
نخ دندانهای معمولی با وجود سیمها متصل به برکتها در دوران ارتودنسی قابل استفاده نیستند و میتوانند موجب کنده شدن براکتها گردد با این وجود انواعی از نخ دندانهای ارتودنسی طراحی شدهاند که با داشتن سری مناسب به راحتی از زیر سیمها عبور کرده و باعث افزایش بهداشت دهان میشود خوردههای غذا را از نواحی بین دندانی خارج کرده و مانع از تجمع میکروبها میگردد.
نحوه مسواک زدن در ارتودنسی و استفاده از نخ دندان نیز در جلسه آموزش بهداشت حتما توضیح داده میشود.
نقش واترجت در بهداشت دهان و دندان حین ارتودنسی
نکته بسیار قابل توجه در افزایش بهداشت دهان استفاده از دستگاه جدیدی به نام واترجت میباشد که میتوانند نواحی بین دندانی زیر براکتها و سیمها را با فشار آب تمیز کند واتر جت دستگاه بسیار مناسبی است که هرچند هزینه نسبتاً بالایی دارد ولی در افزایش بهداشت دهان ودندان بسیار موثر است به این ترتیب میتواند به عنوان یک روش کمکی در کنار مسواک، نخ دندان ارتودنسی و مسواکهای بین دندانی مورد استفاده قرار گیرد؛ ولی هیچگاه نمیتواند جایگزین یک مسواک عادی با زمان مناسب شود. اگر درمان های ارتودنسی برای شما هزینه زیادی دارد میتوانید در کلینیک دکتر کامران دوامی با شرایط ویژه ارتودنسی قسطی در اصفهان را انجام دهید و بسته به شرایط شما اقساط تعیین میشوند.
دهانشویه: تکمیلکننده بهداشت دهان، نه جایگزین مسواک
و اما دهانشویهها به عنوان آخرین مرحله برای افزایش بهداشت دهانی و از بین بردن تمامی میکروبهای موجود در محیط دندان نیز مورد توجه هستند انواعی از دهانشویهها در داروخانهها وجود دارد که تقریبا اثر همگی در یک حد است و میتواند باعث افزایش بهداشت دهان شود میکروبها را از بین برده و موجب بهبود سلامت لثهها گردد از بوی بد دهان نیز جلوگیری میکند نکته بسیار مهم در مورد دهانشویهها خصوصاً در مورد کودکان این است که به هیچ وجه جایگزین مسواک زدن نمیباشد و فقط میتواند به عنوان یک روش کمکی باعث افزایش بهداشت دهان شود.
اشتباهات رایج درباره مسواک زدن در دوران ارتودنسی
- رایج ترین اشتباه در دوران ارتودنسی برای مسواک زدن زمان یک مسواک کامل میباشد. مسواک زدن باید حداقل ۵ دقیقه طول بکشد و تمامی سطوح دندانی خصوصا شیار های لثه ای را تمیز کند کودکانی که با عجله و در حد چند ثانیه دندان های خود را مسواک میزنند به هیچ وجه نمیتواند از پوسیدگی های دندانی یا بیماریهای جلوگیری کنند.
- از اشتباهات دیگر مسواک زدن در دوران ارتودنسی عدم توجه به تمامی سطوح براکتها میباشد هدف ما از بین بردن تمامی خوردههای غذایی در اطراف براکتهاست و نه اینکه فقط زمان کوتاهی را به عنوان مسواک زدن صرف کنیم.
- اشتباهات دیگر نیز میتوان به محکم مسواک کشیدن روی براکتها اشاره کرد گاها کودکان تلاش میکنند برای افزایش بهداشت دهانی خود خیلی سخت دندانها و براکتها بکشند و با این وجود تلاش کند تا بهداشت دهانی بهتری داشته باشد. نکته قابل توجه این است که در حین مسواک زدن فشار بیش از حد نه تنها مفید نیست بلکه میتواند باعث آسیب به سطوح دندانی یا لثهها شده یا گاهاً براکتها را بکند.
لذا یک مسواک مداوم و ملایم با زمان ۵ دقیقه و بعد از هر بار غذا خوردن به عنوان یک روش ایدهآل بهداشت دهان و دندان میباشد در کنار آن بایستی از مسواکهای بین دندانی، نخ دندانهای مخصوص ارتودنسی نیز استفاده کرد و بعد از یک مسواک کامل دهان شویه را هم به عنوان آخرین مرحله افزایش بهداشت دهان به کار برد.
فلورایدتراپی: تقویت مینای دندان در دوران ارتودنسی
یکی از نکات بسیار مهم برای افزایش سلامت دندانها استفاده از فلورایدها میباشد. فلوراید تراپی به عنوان یک روش درمانی در مطب ارتودنسی و هر فصل یک بار یعنی تقریباً ۴ بار در سال در دوران ارتودنسی انجام میشود و توصیه بعد از استفاده از آن توسط متخصص برای بیمار و والدین او توضیح داده میشود.
هرچند که انواعی از فلورایدهای خانگی نیز وجود که میتوانند شخصا و توسط بیمار استفاده شود ولی استفاده از یک روش فلوراید تراپی به عنوان درمان در مطب ارتودنسی به عنوان بهترین روش برای افزایش استحکام مینای دندانی قابل توجه است.
در نهایت میتوان گفت
نحوه مسواک زدن در ارتودنسی و رعایت بهداشت دهان به عنوان اصلیترین وظیفه یک درمانجودر طول درمان ارتودنسی از اهمیت ویژهای برخوردار است. لازم است بعد از هر بار غذا خوردن و هر بار مدت ۵ دقیقه دندانها کاملاً به وسیله مسواکها تمیز شده از انواع نخهای بین دندانی و همچنین مسواک ها برای تمیز کردن نواحی زیر سیمها استفاده شود. استفاده از دهانشویهها به عنوان اخرین مرحله و نه به عنوان یک جایگزین برای مسواک زدن اهمیت دارد . روشهای کمکی همچون واترجت یا مسواک برقی نیز قابل توجه است و در صورت تهیه این دستگاهها بهداشت دهان و دندان بهتر تعبیر میشود.
سوالات متداول
چرا مسواک زدن در ارتودنسی اهمیت بیشتری دارد؟
مسواک زدن در ارتودنسی برای جلوگیری از تجمع پلاکها و خوردههای غذا در اطراف براکتها و سیمها اهمیت دارد. این تجمع میتواند باعث پوسیدگی دندانها و بیماریهای لثهای شود.
چطور باید براکتها و سیمهای ارتودنسی را تمیز کنم؟
برای تمیز کردن براکتها و سیمها، از مسواک معمولی با حرکات گرد استفاده کنید. باید به تمامی سطوح دندانها و اطراف براکتها توجه کنید و این کار را به مدت حداقل ۵ دقیقه انجام دهید.
آیا میتوانم از واترجت به جای مسواک استفاده کنم؟
واترجت به عنوان مکملی برای مسواک زدن میتواند مفید باشد، اما جایگزین مسواک معمولی نخواهد شد. این دستگاه به تمیز کردن نواحی سخت دسترسی کمک میکند، اما مسواک زدن با زمان مناسب همچنان ضروری است.
آیا دهانشویهها برای ارتودنسی مناسب هستند؟
دهانشویهها میتوانند به از بین بردن میکروبها، بهبود سلامت لثهها و جلوگیری از بوی بد دهان کمک کنند، اما هیچگاه جایگزین مسواک زدن نمیشوند. آنها تنها به عنوان یک روش کمکی برای افزایش بهداشت دهان استفاده میشوند.