بعد از ارتودنسی باید غذاهای نرم مثل سوپ، ماست، پوره سیبزمینی و موز رسیده مصرف کنید و از خوردن غذاهای سفت، چسبنده یا قندی مثل تهدیگ، گز، نوشابه و آدامس خودداری نمایید تا از کنده شدن براکتها و پوسیدگی دندان جلوگیری شود. رعایت این رژیم ساده، روند درمان را سریعتر و راحتتر میکند. برای لیست کامل غذاهای مجاز و ممنوع، ادامه مقاله را بخوانید.
صحت محتوا مورد تایید است
با توجه به اهمیت محتوای حوزه سلامت، شایان ذکر است که این محتوا توسط دکتر کامران دوامی نوشته شده است و هیچ گونه دخل و تصرفی در آن نشده است.
بعد ارتودنسی چی بخوریم
پس از شروع درمان ارتودنسی توسط فوق تخصص ارتودنسی در اصفهان ، مخصوصاً در روزها و هفتههای ابتدایی، دندانها معمولاً نسبت به فشار حساس هستند و جویدن مواد غذایی سفت ممکن است با درد و ناراحتی همراه باشد. در این دوران، رعایت نکات تغذیهای صحیح نهتنها به کاهش درد و التهاب کمک میکند، بلکه از آسیب به براکتها و تأخیر در روند درمان نیز جلوگیری مینماید.
در این بخش، با معرفی مواد غذایی مناسب برای دوران ارتودنسی، به شما کمک میکنیم تا با تغذیهای اصولی، راحتتر با شرایط جدید دهان و دندان خود کنار بیایید.
✅ غذاهای مناسب در هفته اول ارتودنسی
در هفته نخست برای تغذیه در ارتودنسی، بهتر است غذاهایی مصرف شود که بافتی نرم و قابلبلع دارند و نیاز به جویدن طولانیمدت ندارند:
- سوپهای صاف و گرم (مانند سوپ جو یا سبزیجات پورهشده)
- پوره سیبزمینی یا هویج
- برنج نرم (کته) همراه خورشهای بدون چربی زیاد
- تخممرغ آبپز نرم یا نیمرو
- ماکارونی و لازانیا با پنیر
- ماست ساده، شیر، فرنی، حریره بادام
- موز رسیده، آووکادو، کمپوت میوه بدون قند
- اسموتیهای خانگی بدون میوههای دانهدار
✅ غذاهای قابل استفاده پس از کاهش درد اولیه (هفته دوم به بعد)
پس از گذشت دورهی اولیه درد و حساسیت، میتوان بهتدریج برخی غذاهای نیمهسفت را نیز در رژیم غذایی گنجاند:
- کوکو سبزی یا کتلت نرم
- گوشت یا مرغ آبپز و ریشریششده
- خوراکهای پختهشده مثل عدسی یا خوراک لوبیا
- نان نرم بدون کنجد و سبوس در حجم کم
- پنیر نرم و پنیر خامهای
✅ نوشیدنی های مفید پس از ارتودنسی
- آب فراوان برای حفظ بهداشت دهان
- شیر گرم یا سرد
- دمنوشهای گیاهی ملایم مانند بابونه
- اسموتی میوههای نرم با پایه ماست یا شیر
نکات تغذیه ای مهم پس از شروع ارتودنسی
پس از شروع ارتودنسی، باید از خوردن غذاهای سفت، چسبنده و سخت پرهیز کنید تا به براکتها آسیب نرسد. بهتر است غذاهای نرم، پخته و خرد شده مصرف کنید و مصرف شیرینیها و نوشیدنیهای شیرین را محدود کنید. رعایت بهداشت دهان پس از هر وعده غذایی با مسواک و نخ دندان مخصوص ارتودنسی بسیار مهم است تا از پوسیدگی و التهاب لثه جلوگیری شود.
بعد از ارتودنسی چی نخوریم
بعد از آغاز درمان ارتودنسی، رعایت رژیم غذایی مناسب اهمیت فراوانی دارد تا از آسیب به براکتها و سیمهای ارتودنسی جلوگیری شود و روند درمان به بهترین شکل پیش برود. به همین دلیل باید از مصرف برخی غذاها و نوشیدنیها که میتوانند باعث کنده شدن براکتها، ایجاد زخم در دهان و افزایش پوسیدگی دندان شوند، خودداری کنید.
غذا و نوشیدنی های غیر مجاز در ارتودنسی
- غذاهای سخت و ترد: تهدیگ، نان خشک، نان تست، آجیل، پاپکورن، چیپس، ذرت بلال، یخ، گز، سوهان و هر خوراکی که جویدن سختی دارد.
- غذاهای چسبنده: آدامس، شکلاتهای سفت، تافی، کارامل، لواشک و سایر خوراکیهای چسبناک که میتوانند براکتها را کنده یا در بین آنها گیر کنند.
- غذاهای جویدنی و سخت: گوشتهای سفت، استیک، تکههای بزرگ مرغ و هر ماده غذایی که نیاز به جویدن زیاد و فشار بالا دارد.
- نوشیدنیهای شیرین و گازدار: نوشابههای گازدار، آبمیوههای صنعتی، نوشیدنیهای انرژیزا و هر مایعی که قند و اسید زیاد دارد و میتواند موجب پوسیدگی دندان شود.
بیشتر بخوانید: ارتودنسی و ادامس
نکات مهم برای حفظ سلامت ارتودنسی:
- از مصرف هر غذایی که ممکن است بین براکتها و سیمها گیر کند اجتناب کنید.
- در صورت نیاز به خوردن غذاهای سفت، آنها را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید و با دندانهای عقب بجوید تا فشار کمتری به بریسها وارد شود.
- پس از هر وعده غذایی، حتماً دندانها را با مسواک و نخ دندان مخصوص ارتودنسی به خوبی تمیز کنید تا از پوسیدگی و التهاب لثه پیشگیری شود.
- بهترین نوشیدنیها در دوران ارتودنسی آب و شیر هستند و مصرف نوشیدنیهای شیرین و اسیدی باید به حداقل برسد.
- در صورت بروز هرگونه درد، ناراحتی یا آسیب به براکتها، سریعاً با متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرید.
با رعایت این نکات و پرهیز از مصرف غذاها و نوشیدنیهای مضر، میتوانید روند درمان ارتودنسی خود را به شکل بهینه پیش ببرید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
آیا میتوان در دوران ارتودنسی آجیل یا ته دیگ خورد؟
در دوران ارتودنسی، مصرف برخی غذاها مثل میوههای سفت، آجیل و تهدیگ باید با احتیاط یا بهطور کامل حذف شود، چراکه میتوانند به براکتها، سیمها یا دندانها آسیب بزنند و باعث درد یا حتی شکستگی تجهیزات ارتودنسی شوند.
تغذیه بعد از هر ویزیت ارتودنسی
تغذیه بعد از هر ویزیت ارتودنسی
بعد از تنظیم دستگاه ارتودنسی، دندانها حساستر میشوند. بهتر است برای ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول غذاهایی انتخاب کنید که نیاز به جویدن زیاد ندارند. برخی از گزینههای مناسب شامل:
- سوپهای نرم (سوپ جو، سوپ سبزیجات پخته)
- پوره سیبزمینی
- ماست ساده یا ماست میوهای
- تخممرغ آبپز نرم
- فرنی، شیربرنج یا حریره
- موز رسیده یا سیب پختهشده
۲. پرهیز از غذاهای سفت و چسبنده
در این بازه، از خوردن غذاهای سفت مانند تهدیگ، نان خشک، میوههای هستهدار، هویج یا سیب خام، و غذاهای چسبناک مانند گز، آدامس یا شکلات سفت خودداری کنید؛ چون احتمال دارد باعث کنده شدن براکتها یا تحریک لثهها شوند.
بیشتر بخوانید: چه چیزی برای ارتودنسی ضرر دارد
۳. استفاده از مایعات گرم و ملایم
نوشیدن مایعات ولرم مثل شیر گرم، چای کمرنگ یا آبجوشیده ولرم بدون شکر میتواند به کاهش درد و التهاب لثهها کمک کند.
۴. حفظ بهداشت دهان بعد از خوردن غذا
بلافاصله پس از مصرف هر وعده غذایی، با دقت دندانها را مسواک بزنید و از دهانشویه یا نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده کنید تا از گیر کردن ذرات غذا در اطراف براکتها جلوگیری شود و خطر پوسیدگی کاهش یابد.
۵. مصرف وعدههای کوچک و مکرر
بهجای وعدههای سنگین، بهتر است چند وعده غذایی سبک و با فاصله زمانی مناسب مصرف شود تا فشار کمتری به دندانها وارد شود.
ارتباط بین تغذیه، بهداشت دهان و طول درمان ارتودنسی
عایت تغذیه مناسب و بهداشت دهان و دندان در دوران ارتودنسی، نقش مهمی در کاهش طول درمان و دستیابی به نتایج بهتر دارد. در واقع، این دو عامل مکمل هم هستند و مستقیماً بر موفقیت درمان ارتودنسی تأثیر میگذارند.
🔹 تغذیه و تأثیر آن بر طول درمان
مصرف غذاهای سفت، چسبنده یا شیرین میتواند باعث شکستن براکتها، خم شدن سیمها و در نتیجه توقف یا عقبافتادن مراحل درمان شود. همچنین، تغذیه ناسالم ممکن است موجب التهاب لثه و پوسیدگی دندانها شود که نیاز به درمانهای جانبی پیدا میکند و زمان ارتودنسی را افزایش میدهد. در مقابل، تغذیه سالم و مناسب (غذاهای نرم، کمقند و مغذی) نهتنها به محافظت از دستگاه ارتودنسی کمک میکند، بلکه از بروز مشکلات جانبی جلوگیری کرده و مسیر درمان را هموار میسازد.
🔹 بهداشت دهان و نقش آن در درمان
مسواکزدن صحیح، استفاده منظم از نخ دندان مخصوص ارتودنسی و شستوشوی دهان با دهانشویه ضدعفونیکننده، از تجمع پلاک، بوی بد دهان و بیماریهای لثه جلوگیری میکند. بهداشت ضعیف میتواند منجر به پوسیدگی دندان یا التهاب لثه شود و گاهی متخصص ارتودنسی ناچار میشود درمان را متوقف کند تا ابتدا مشکلات لثه یا پوسیدگی برطرف شود.
در نهایت
بعد از نصب براکت ها لیستی از تغذیه در ارتودنسی به بیمار و والدین او ارائه میشود که بیمار لازم است در طول درمان ارتودنسی از این لیست پیروی کرده، از مصرف غذاهای سفت و سخت مثل ته دیگ دوری کند و همچنین میزان مصرف شیرینی، شکلات و سایر مواد قندی را کاهش دهد. بدین ترتیب درمان ارتودنسی در زمان بسیار کوتاه و با بهترین نتیجه انجام خواهد شد.
سوالات متداول
۱. آیا استفاده از نی در دوران ارتودنسی مجاز است؟
بله، اگر به براکت ها ضربه ای وارد نکند موردی ندارد.
۲. خوردن تنقلات شیرین چه تأثیری بر درمان ارتودنسی دارد؟
احتمال پوسیدگی دندان را افزایش میدهد و ممکن است درمان را به تأخیر بیندازد.
۳. آیا بهداشت ضعیف دهان میتواند درمان ارتودنسی را متوقف کند؟
بله، در صورت بروز التهاب لثه یا پوسیدگی شدید، درمان باید متوقف شود تا مشکل رفع گردد.
۴. شستوشوی دهان با آب نمک مضر است؟
بله باعث ایجاد پوسیدگی های دندانی میشود.