معمولا بخش زیادی از مراجعین به مطب ارتودنسی اصفهان نوجوانان می‌باشند که به دنبال یافتن راهی برای صاف و مرتب شدن دندان‌های خود می‌باشد. این نوجوانان معمولاً با والدین خود به مطب مراجعه کرده و به دنبال یافتن بهترین درمان برای دندان‌های خود هستند. از آنجا که نوجوانان به سن بلوغ نزدیک می‌شوند و به دنبال یافتن یک لبخند زیبا برای آنها از اهمیت بیشتری نسبت به کودکان برخوردار است و این باعث اهمیت مراحل ارتودنسی نوجوانان میشود.
صحت محتوا مورد تایید است
با توجه به اهمیت محتوای حوزه سلامت، شایان ذکر است که این محتوا توسط دکتر کامران دوامی نوشته شده است و هیچ گونه دخل و تصرفی در آن نشده است.
مراحل ارتودنسی نوجوانان
ارتودنسی در نوجوانان اهمیت زیادی دارد، زیرا در این سنین رشد فک و دندان‌ها هنوز در حال تکامل است و مشکلات دندانی راحت‌تر و سریع‌تر اصلاح می‌شوند. ارتودنسی نه تنها به مرتب شدن دندان‌ها کمک می‌کند، بلکه مشکلاتی مانند انحراف فک، جویدن نادرست، یا فشردگی دندان‌ها را نیز برطرف می‌کند. این درمان همچنین تأثیر مثبت زیادی بر اعتماد به نفس نوجوانان دارد، زیرا داشتن دندان‌های مرتب و لبخند زیبا در روابط اجتماعی آنها نقش مهمی ایفا می‌کند. علاوه بر این، ارتودنسی از مشکلات جدی‌تر دهان و دندان در آینده، مانند پوسیدگی یا بیماری‌های لثه، پیشگیری می‌کند.
مرحله اول: بررسی وضعیت استخوان های صورت
وقتی که یک نوجوان که در محدوده سنی ۱۲ تا ۱۸ سال می باشد به مطب ارتودنسی مراجعه می‌کند. در اولین مرحله وضعیت استخوان‌های فک و صورت مورد بررسی قرار میگیرد. با توجه به اینکه در سنین 12 تا 18 سالگی یا به اصطلاح نوجوانی، هنوز رشد استخوان های فک و صورت در جهت‌های مختلفی به پایان نرسیده است فرصت بسیار مناسبی برای متخصص ارتودنسی وجود دارد تا در صورت وجود هرگونه نقصی در رشد استخوان ها به اصلاح آنها بپردازد.
مرحله دوم: تهیه عکس و گرافی های مورد نیاز
استفاده کردن از فرصت‌های رشدی در دوران ارتودنسی نوجوانان یکی از مهم ترین نکاتی است که مورد توجه متخصص ارتودنسی قرار میگیرد تا بتواند اسکلت فک و صورت را کاملا متقارن کرده و در موقعیت مناسبی قرار بدهد. بدین ترتیب اولین مرحله از ارتودنسی نوجوانان بعد از مراجعه به مطب ارتودنسی تهیه تمامی گرافی های لازم از صورت و استخوان‌های فک بالا و پایین می باشد تا وضعیت رشدی و موقعیت آنها نسبت به یکدیگر کاملا بررسی شود.
مرحله سوم: قالب گیری
بعد از تهیه این عکس‌های مورد نظر که در رادیولوژی‌ها تهیه میشود، عکس هایی نیز از صورت بیمار درتمامی جهت ها گرفته میشود تا بافت نرم نیز همچون بافت اسکلتی مورد بررسی قرار بگیرد. از دهان بیمار قالب‌گیری میشود تا وضعیت دندان‌ها و نحوه جفت شدن آنها بر روی یکدیگر نیز بررسی شده و به عبارت دیگر تمامی شواهد موجود در دسترس متخصص ارتودنسی برای بهترین طرح درمان قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: عوارض ارتودنسی نکردن
مرحله چهارم: انتخاب طرح درمان
هم اکنون بیمار تمامی گرافی‌ها از اسکلت فک و صورت عکس‌ها از تمامی زوایای صورت و قالب‌ها از داخل دهان برای بررسی دندان‌ها در اختیار متخصص می‌باشد تا بهترین طرح درمان را برای یک نوجوان جویای درمان ارتودنسی رقم بزند. معمولاً تمامی طرح درمان‌های موجود به وسیله متخصص ارتودنسی برای بیمار و والدین او توضیح داده میشود. مزایا و معایب هر کدام شمرده شده و بعد از آن بهترین را با توجه به نظر والدین بیمار و همچنین خود او و میزان انتظارات او انتخاب می‌کنند.
همانطور که پیشتر گفته شد در ارتودنسی برای نوجوانان وضعیت اسکلت فک و صورت بسیار اهمیت دارد و چنانچه از لحاظ رشدی مطلوب نباشد به عبارت دیگر استخوان‌های فک بالا و پایین نسبت به یکدیگر در موقعیت مناسبی نباشد با توجه به اینکه یک نوجوان هنوز رشد دارد به وسیله دستگاه‌های مختلف ارتوپدی فک و صورت اصلاح رشد صورت میگیرد.
باید توجه داشت که بدن انسان همواره رشد خود را تا ۱۸ سالگی در جهت‌های مختلف انجام میدهد هر چند پایان این رشد ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و در دخترها به حد زودتر از پسر هابه پایان میرسد. از این رو لازم است بررسی وضعیت رشدی نوجوانان قبل از سن بلوغ حدود سن ۱۲ تا ۱۳ سالگی آغاز شود تا در صورتی که نیاز به درمان‌های ارتوپدی فک و صورت می‌باشد درمان به سرعت آغاز شده از حداکثر های رشدی بهره‌مند شوند.
بعد از بررسی وضعیت اسکلت فک و صورت در بیماران و در صورتی که نقص رشدی وجود دارد با توجه به اینکه هنوز رشد استخوان‌های فک و صورت باقی مانده است اصلاح اختلالات رشدی یا نقایض رشدی به وسیله دستگاه‌های ارتوپدی فک و صورت برای نوجوانان آغاز میشود. این مرحله از ارتودنسی برای نوجوانان بسیار حیاتی می‌باشد چرا که با پایان رشد بعد از سن ۱۷ تا ۱۸ سالگی دیگر هیچگونه تغییری در استخوان‌های فک بالا و پایین امکان‌پذیر نیست.
بعد از اینکه اسکلت فک وصورت در محدوده نرمال قرار گرفت و یا به عبارت دیگر هرگونه اختلال رشدی برطرف شد نوبت دندان‌هاست تا به وسیله متخصص در موقعیت نرمالی در کنار یکدیگر قرار گرفته و یک لبخند زیبا برای نوجوانان ایجاد شود.
مرحله پنجم: بررسی فضای مورد نیاز برای ارتودنسی
چنانچه میزان بی‌نظمی در دندان‌های فک بالا و پایین زیاد باشد ممکن است متخصص تلاش کند برای ایجاد یک لبخند زیبا بعضی از دندان‌ها را از محیط دهان حذف کرده و به عبارت دیگر نیازمند کشیدن دندان باشد.
از این رو کشیدن دندان در دوران ارتودنسی نوجوانان نباید به عنوان یک پدیده غیر طبیعی منظور شده و در بسیاری از مواقع کاملا شایع است. بدین ترتیب طرح درمان مورد نظر بر روی اسکلت فک و صورت نرمال انتخاب شده و دندان‌ها در صورت لزوم کشیده میشود.
مرحله ششم: انتخاب براکت ها
بعد از آن انتخاب براکت ها برعهده بیمار گذاشته میشود تا بتواند دندان‌ها را در موقعیت مناسبی قرار بدهد. انواعی از براکت‌های فلزی یا سرامیکی برای صاف و مرتب کردن دندان ها وجود دارد. هرچند که براکت‌های سرامیکی بر خلاف تصور عموم مردم تفاوت چندانی از لحاظ زیبایی ظاهری با براکت‌های فلزی ندارند و فقط و فقط در چند روز اولیه و قبل از رنگ گرفتن به وسیله مواد غذایی رنگ زا زیبا هستند.
بدین ترتیب پیشنهاد میشود انتخاب براکت‌ها بر عهده متخصص ارتودنسی گزاشته شده تا بهترین و مناسب ترین براکت برای درمان انتخاب شده بر روی دندان‌ها نصب شود.
مرحله هفتم: مراقبت های بعد از نصب براکت ها
در جلسه اول بعد از درمان دستورات لازم در مورد نحوه نگهداری براکت‌ها و همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان به بیمار و والدین او به صورت کتبی و شفاهی داده میشود. لازم است که مراجعین به مطب ارتودنسی بعد از آغاز درمان هر بار بعد از غذا خوردن یعنی حداقل روزی سه بار دندان‌ها را به خوبی مسواک زده و تمامی سطوح دندانی را تمیز کند تا از التهاب لثه‌ها در دوران ارتودنسی، بوی بد دهان و پوسیدگی‌ها جلوگیری کنند.
از سوی دیگر لازم است در طول دوران ارتودنسی از خوردن غذاهای سخت خودداری کرده و به عبارت دیگر از کنده شدن براکت‌ها جلوگیری کند تا روند درمان هر جلسه به تعویق نیوفتاده وعقب تر نرفته و به نتیجه ایده‌آل برسد.
مرحله هشتم: چکاپ ماهیانه
چکاپ ماهیانه ارتودنسی در نوجوانان بسیار ضروری است، زیرا به ارتودنتیست این امکان را میدهد تا پیشرفت درمان را بررسی و تنظیمات لازم را انجام دهد. در این جلسات، وضعیت براکت‌ها، سیم‌ها و دندان‌ها بررسی میشود تا مطمئن شوند همه چیز به درستی پیش می‌رود. همچنین اگر مشکلاتی مانند شل شدن سیم‌ها یا شکستن براکت‌ها وجود داشته باشد، در این بازدیدها اصلاح میشود. علاوه بر این، ارتودنتیست در این چکاپ‌ها نوجوان را برای حفظ بهداشت دهان و دندان راهنمایی می‌کند تا از ایجاد پلاک یا پوسیدگی دندان جلوگیری شود. این بازدیدهای منظم برای اطمینان از موفقیت درمان و کوتاه‌تر شدن زمان آن ضروری هستند.
مرحله نهم: باز کردن براکت ها
در صورتی که مراجعین به مطب ارتودنسی دستورات لازم را در جلسه اول در اختیار بیمار قرار می‌گیرند به خوبی رعایت کرده و تمامی مراحل بهداشت دهان دندان را به خوبی رعایت کنند معمولا یک درمان ارتودنسی حدود1 تا2 سال طول میکشد. در این دوران لازم است حداقل ماهی یک بار و بر اساس نظر متخصص به مطب مراجعه کرده و چکاپ‌های ماهیانه خود را انجام دهد.
بعد از پایان درمان ارتودنسی به حدود ۱ تا ۲ سال به طول می‌انجامد دندان‌ها در موقعیت مناسب صاف و زیبا در کنار یکدیگر و بر روی یک اسکلت فک و صورت نرمال قرار داشته و بدین ترتیب یک لبخند زیبا و یک صورت متناسب برای مراجعین به مطب ایجاد میشود.
مرحله دهم: استفاده از نگهدارنده ها
ولی این پایان ماجرا نیست و آخرین جلسه درمان ارتودنسی فقط به معنای جدا کردن براکت‌ها از دندان‌ها می‌باشد، بلکه نگهداری ارتودنسی در نتایج ارتودنسی و حفظ دندان‌ها در موقعیت جدید نیز از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که دندان‌ها بعد از پایان درمان تمایل دارد تا به موقعیت اولیه خود بازگشته و به عبارت دیگر روند درمان ارتودنسی را مختل کنند.
از این رو در پایان درمان ارتودنسی معمولا از انواع نگهدارنده‌ها که ممکن است ثابت یا متحرک باشند برای حفظ نتیجه درمان استفاده میشود . انواع متحرک یا ثابت می‌توانند به وسیله بیمار و یا به انتخاب متخصص ارتودنسی انتخاب شده و برای حفظ ثبات نتیجه استفاده شود.
نگهدارنده‌های ثابت و متحرک هر کدام مزایا و معایبی دارد که توسط متخصص برای بیمار توضیح داده میشود هرچند که اصولا روند درمان تاثیر چندانی بر حفظ ثبات درمانی ندارد و لازم است حتما از انواع نگهدارنده‌ها برای حفظ ثبات درمان استفاده شده تا درمان ارتودنسی دچار اختلال نشده و نتیجه آن ثابت بماند.
مرحله یازدهم: چکاپ به صورت چند ماه یکبار
از این رو پایان درمان ارتودنسی هرگز به معنای عدم مراجعه درمانجو در جلسات بعدی نمی‌باشد و لازم است بعد از جدا کردن براکت‌ها و تحویل نگهدارنده های ثابت یا متحرک به درمانجو حتماً چکاپ‌های هر چند ماه یکبار توسط متخصص ارتودنسی انجام شود تا از ثبات نتیجه درمان وهمچنین وضعیت نگهدارنده ها اطمینان حاصل شود.
به عبارت دیگر می‌توان گفت نگهداری دندان‌ها در موقعیت جدید و بعد از پایان درمان به اندازه ی روند درمان ارتودنسی اهمیت دارد و گاها بسیار مشکل می‌باشد لذا حتما بیمار و والدین او حتما باید در جلسات معین شده توسط متخصص بعد از پایان درمان برای حفظ ثبات نتیجه درمان مراجعه هایی داشته باشند.
در نهایت
باید گفت مراحل ارتودنسی نوجوانان با توجه به وجود پتانسیل‌های رشدی در استخوان های فک بالا و پایین یکی از بهترین فرصت‌ها برای متخصص می‌باشد که نه تنها یک لبخند زیبا بلکه یک اسکلت فک وصورت نرمال نیز برای درمانجو رو ایجاد کند.
استفاده از انواع دستگاه‌های ثابت و متحرک برای ایجاد تغییرات رشدی در استخوان‌های فک بالا و پایین بسیار فرصت مناسبی است تا صورتی زیبا را برای درمان رو ایجاد کند. بعد از آن صاف و مرتب کردن دندان‌ها به وسیله متخصص ارتودنسی آغاز میشود که ممکن است نیازمند کشیدن بعضی از دندان‌ها نیز باشد.
در پایان درمان ارتودنسی نیز لازم است از انواع نگهدارنده‌های ثابت یا متحرک برای حفظ ثبات نتیجه درمان استفاده شود چرا که دندان‌ها به سرعت مایلند به جایگاه اولیه خود بازگشته و به عبارت دیگر درمان ارتودنسی را مختل کنند به همین علت حتما باید از انواع نگهدارنده‌های ثابت یا متحرک استفاده شده و چکاپ هایی هر چند ماه یکبار بعد از پایان درمان ارتودنسی برای بررسی حفظ ثبات نتیجه درمان انجام شود.
